Çok Fazla Düşünüyorum ve Düşüncelerimi Durduramıyorum!

Geçmiş yaşantılarımız ya da gelecekten beklentilerimiz doğrultusunda gereğinden fazla düşünebiliyoruz bazen.  Kafamızdaki olumsuz düşünceler kafamızda dönüp durur ve bazen o kadar düşünürüz ki artık fiziki ve psikolojik olarak birçok etkisini fark ederiz üstümüzde.  Özellikle yalnız kaldığımız zamanlarda bu olumsuz düşünceler sanki bizi ele geçirir. Bu duruma ‘overthinking’ yani ‘aşırı düşünme ‘ deniyor.  Aşırı düşünmeyi aslında bir kaygı bozukluğu olarak da görebiliriz çünkü kaygı bozukluğunun belirtilerinden olan aşırı düşünme, kaygı korku gibi duyguların ortaya çıkmasına yardımcı olur. Overthinking ya da aşırı düşünme uzmanlar tarafından ‘ kendine odaklı dikkati içeren, kişinin olumsuz duygularına tekrarlayan ve pasif bir şekilde odaklanarak olumsuz ruh haliyle başa çıkma yöntemi’ olarak tanımlanmaktadır. 

Peki bu aşırı düşünmenin belirtileri nedir?

Geçmişle ilgili olumsuz bir anıyı tekrar tekrar düşünmek ve pişmanlık duymak.

Gelecekle ilgili bir olay ya da durumu en ince ayrıntısına kadar planlama ve senaryolar oluşturmak.

Çok düşünmeden kaynaklı uyku düzeninin bozulması

Kendi kendine yüksek sesle konuşmak

Utandığımız anları sürekli düşünmek

Kesinliği olmayan duygular ya da düşünceleri kontrol etmede zorluk yaşama

Gelecekle ilgili aşırı kaygılı olma

Çevremizdeki insanlar ya da kendimiz için sürekli olumsuz senaryolar oluşturma

Sürekli ‘keşke, eğer böyle olsaydı…’  tarzında cümleler kurma gibi birçok belirtisiyle karşılaşabiliyoruz.

Bu düşünce döngüsüyle başa çıkmak elbette mümkündür. Hem kendi düşünce tarzımızda hem de hayatımızda yapacağımız değişiklikler bu döngüyü kırmaya yardımcı olacaktır.

Öncelikle tabi ki bu durumun farkında olmak oldukça önemli. Hangi konular hakkında aşırı düşünüyoruz, neleri düşünmekten kendimizi alamıyoruz tüm bunların farkına varmak bize yardımcı olacaktır.

Dikkatinizi farklı alanlara odaklamak, sevdiğimiz aktivitelere yönelmek, o olumsuz düşüncelerden uzaklaşmaya ve düşünceleri engellemeye,  bunarlın yerine olumlu duygu ve düşüncelerin geçmesine ön ayak olacaktır. 

Mükemmeliyetçi düşünceler, gerçekçi olmayan beklentiler bizi çok yorar ve kendinizle ilgili beklentileri karşılayamadığınız zaman bu bizim ruhsal durumumuzu etkiler. Bu düşünce ve yaklaşımlardan uzaklaşmak ve gerçek beklentiler oluşturmak bu döngüyü kırmaya yardımcı olacaktır. 

Düşüncelerle boğuşmak yerine bu düşünceleri kabul etmeyi deneyebilirsiniz.

Kafamızda bizi rahatsız eden, tüm sistemimizi bozan düşünceleri yazıya dökebilir ve somut bir veri haline getirip bu yazı üzerinden değerlendirme yapabilirsiniz. 

Aşırı düşünme bir problem çözümü değildir ve çözüm bulma yolu da değildir. Hayatınızı ketleyen ve sizi yoran düşünceler yerine problemler hakkında çözüm yolları bulmak ve bu konular hakkında düşünmek daha yapıcı bir süreç olabilir.  

Düşüncelerin çok yoğunlaştığı zamanlarda zihnimizde güvenli bir alan oluşturup o alanda kendimizi hayal etmek sizi rahatsız eden düşüncelerden uzaklaşmanızı sağlayabilir. 

Tüm bunlara rağmen hala baş edemediğiniz düşünceler devam edebilir, geçmişle ilgili çözemediğiniz, üstesinden gelemediğiniz anılar olabilir ve gelecekle ilgili kendinizi çok kaygılı ve endişeli hissediyor olabilirsiniz. Bu durumda bir uzmandan psikolojik destek almanız gerekmektedir. 

Konya Psikolog Aile Danışmanı 

Pakize Beyza Özpınar