Danışmanlık Sürecinden Sonra Problemim Tekrarlar mı?
Birçok danışanımın yönelttiği bir soru: Danışmanlık sürecinden sonra problemim tekrarlar mı? Danışmanlık sürecinin sonunda danışanı büyük bir endişe kaplayabiliyor çünkü birçok emek vererek yürüttüğümüz bu süreç dolayısıyla verilen emeklerin boşa gitmesini istemiyorlar. Elbette haklı olarak da bizlere bu soruları yöneltiyorlar. Bu soruya bir açıklık getirmeden önce insanın gelişimini ele almamız çok daha doğru olacaktır.
İnsanın gelişimi diğer canlılara göre nispeten daha zor ve acılı bir süreç olabiliyor. Birçok beceriyi edinmemiz için sabırla beklememiz gereken durumlar mevcut oluyor. Şartların, durumların ve insanın olgunlaşma ve öğrenme süreci kolay bir süreç değildir hiçbir zaman. İnsanlar bir beceriyi hayatlarına tam olarak oturtmak için çokça vakit harcaması gerekiyor. Bunu birçok örnekle açıklayabiliriz: bir bebeğin yürüme süreci 2 seneyi buluyor, bir diploma alabilmek için senelerce aynı alanda eğitim görüyoruz, ilişkiler konusunda nasıl davranmamız gerektiğini anlamamız senelerimizi alıyor… Birçok örnekle bunu kanıtlamamız mümkündür. Bu sebepledir ki danışmanlık süreçleri de uzun süreçlerdir. İnsanın kendisiyle karşılaşması, senelerdir sürdürdüğü davranışlarını fark etmesi ve onları değiştirip yerine işlevsel olanları alması bir anda olmuyor. İnsan kompleks bir yapıdadır. Herkes biriciktir. Dünyada bizden bir tane daha yoktur. Herkesin düşünme şekli biricikliği kendine özeldir, bu da danışmanlık sürecinde müdahale yöntemlerinin aşağı yukarı aynı olsa da bir o kadar farklılaşması demektir. Hem danışman için hem de danışan için danışmanlık süreci kolay bir süreç olmaz.
Tam da bu sebeptendir ki danışanların verdiği emeklerin boşa gitmesini istememesi anlaşılabilir bir durum olarak karşımıza çıkar. Sürecin sonuna gelmiş olan danışanlarda eskiye dönme korkusunun oluşması normaldir ancak bunu terapistiyle konuşup bu endişesinin üstesinden nasıl geleceğine dair geri bildirimler alması mümkündür. En nihayetinde danışmanlık sürecinde danışanlara içsel bir değişim imkanı sağlarız. İçsel değişim, dışsal değişim gibi işlemez. Dışsal bir uyaran olarak şunu yap böyle davran demeyiz, içsel olarak bir değişime itmeye çalışırız. İçsel değişim de bizimle hep kalacak olan değişimdir. Bunu şu şekilde örneklendirmek mümkün: bir öğrenciye çalışması için sürekli ödül verilirse örneğin çikolata ya da sevdiği bir oyun gibi bu öğrenci bir süre sonra sadece bu ödüller için ders çalışma eylemini devam ettirecektir, ancak öğrenci kendisi için, geleceği için ve başarı arzusu için derslerine önem gösterirse bu içsel bir kaynak olacaktır ve ömür boyu sürmesi mümkündür. Danışmanlıkta da biz bunu sağlarız. Dışsal bir kaynak vermek yerine içsel bir değişim başlatırız bu da danışanların ömür boyu hayatında kalıcı bir etki bırakabilir.
Danışmanlık sürecinden sonra tamamen eskiye dönme diye bir olay beklemeyiz çoğu zaman. Ufak tefek tekrarlamalar gerçekleşebilir ancak bunları da daha önce alınan destekten öğrendiğimiz, deneyimlediğimiz öğretileri uygulayarak daha kolay bir şekilde geçirmemiz, baş etmemiz mümkün.
Sürecin sonunda odaklanacağız nokta acaba eskiye döner miyim kaygısından ziyade ne de güzel bir değişim yaşadım bu değişimi hayat boyu içimde taşıyacağım noktası olmalıdır. İnsan öğrendiklerini unutamaz. Lütfen bu değişimin tadını çıkarmaya odaklanın. Yeni hayatınızda yeni bir sizle tanışmış oldunuz.
Konya Psikolog Berin DOĞAN